Czy można wyleczyć lęki bez leków?

Odpowiem, ulubionych chyba stwierdzeniem psychologów: „To zależy”. Jest grupa psychoterapeutów, którzy uważają i zapewniają pacjentów, że tak, że można całkowicie bez farmakologii wyjść z lęków. Tylko, że pojęcie lęków jest tak szerokie, i potocznie używane dla tylu różnych zaburzeń, że odpowiedź nie może być taka prosta. Po wielu latach pracy z pacjentami typowo klinicznie ( Na Oddziale Psychiatrii i w Poradni Zdrowia Psychicznego), nie wyobrażam sobie na przykład, prowadzenia w terapii pacjenta z tak silną agorafobią, że nie wychodzi z domu, w dodatku z dużym prawdopodobieństwem tła biologicznego tych lęków, bez wsparcia leków. I to nie dlatego, że ktoś się za mało stara w terapii, tylko takie jest podłoże (biologiczne) jego lęków, że bez tabletek prostu się nie da funkcjonować, a co dopiero pracować w terapii, do której przecież też trzeba mieć siły.
Dla jasności, nie jestem zwolenniczką leków, i o ile tylko się da, prowadzę terapię bez leków, lub z DORAŹNYM wspomaganiem farmakologicznym. Zawsze rozmawiamy z pacjentem, jakie jest jego nastawienie co do leków, jak on się czuje na siłach, aby radzić sobie w życiu i w terapii bez/ z lekami, później dopiero skierowany jest do lekarza psychiatry i tam ostatecznie podejmowana jest decyzja czy i jakie leki będą mu przez lekarza przepisane. Taka współpraca naszej trójki ( pacjent, lekarz psychiatra i psycholog) dają najlepsze efekty. Uważam też, że nie powinno się przeciągać leczenia farmakologicznego, jeśli jest to możliwe, powoli odstawiać leki i kontynuować terapię już tylko (lub aż) psychoterapią.

Bardzo podoba mi się metafora kul w kontekście farmakologii, którą przedstawiam poniżej (autor mgr Agata Rakfalska)
„Wyobraź sobie, że nagle tracisz siłę w nogach i nie możesz normalnie chodzić? Co robisz? Szukasz specjalisty, który na nowo nauczy Cię chodzić, czy weźmiesz oferowane Ci kule, które pozwolą Ci od razu chodzić. Może nie chodzić w 100%, ale mieć takie złudzenie. Jak długo możesz chodzić o kulach, całe życie? Czy myśl o ich odstawieniu napawa Cię lękiem? Czy zdajesz sobie sprawę, że używając w mniejszym stopniu siły własnych nóg, z czasem stają się one coraz słabsze, coraz słabsze, a z drugiej strony potwierdza to, że kule są ci potrzebne. A co, jeśli bym ci powiedziała, że możesz używać kul, ale jednocześnie musimy nauczyć się chodzić o własnych nogach, wzmocnić je, stawiać pierwsze kroki, samodzielnie, bez niczyjej pomocy.
Kiedy już będziesz się czuł na tyle pewny, możesz stopniowo odciążać ręce i stawiać pierwsze kroki. Kule będą Ci potrzebne jeszcze przez jakiś czas, ale po ok.6 miesiącach, jeśli terapia przebiegnie pomyślnie, będziesz wolny od kul, zaczniesz robić rzeczy, które do tej pory były dla ciebie niemożliwe, nie do osiągnięcia.

Wyobraź sobie osobę, która skręca sobie kostkę. Po opatrzeniu opuchlizny, może próbować chodzić o kulach. Kiedy chodzenie o kulach staje się jedynym rozwiązaniem i nie próbuje stawiać stóp mocno na ziemi, wówczas to tymczasowe rozwiązanie staję się problemem. Nie uczy się wzmacniać nóg, nie próbuje stawiać pierwszych kroków samodzielnie. Nogi nie wzmacniają się, mięśnie nie odbudowują należycie. Tak bardzo boi się bólu, kolejnego upadku, że nawet nie próbuje stanąć o własnych siłach.
Może to oznaczać, że będzie inwalidą (także inwalidą umysłowym) przez całe życie. Chodzenie o kulach (w momencie kiedy istnieje inne rozwiązanie) czy przyjmowanie psychotropów jest łatwiejsze, jest nam znane, jest „bezpieczniejsze”. Ale jednocześnie zależymy od tego, bez tego nie możemy żyć. Nie jesteśmy w 100% wolni, pewnych rzeczy nadal nie możemy robić.

Do nas należy decyzja, jaką drogę obrać.
Chodzić o kulach, czy nauczyć się chodzić o własnych siłach.”