Gdy śnią Ci się koszmary

 

Co oznaczają uciążliwe koszmary senne i jak je leczyć?

 

Skąd te koszmary?

Uporczywe koszmary senne pojawiają się w wielu zaburzeniach, od psychicznych, krążenia, odstawiennych (przy odstawieniu alkoholu, narkotyków, środków nasennych) po choroby związane z zaburzeniami oddychania podczas snu, w tym również astmą. Typowe są koszmary u osób po wypadkach, w których doszło do zagrożenia życia lub zdrowia, po traumach - koszmary mogą u nich wskazywać na zespół stresu pourazowego (PTSD).  Często sny, zwiastują też pogorszenie się zdrowia, jest tak np. wśród pacjentów ze schizofrenią czy depresją. Znamiennie zmienia się treść snu, na bardziej katastroficzną, niemal jak z Armagedonu. Bo ludzie zdrowi mają zdrowe marzenia senne, a chorobę widać nie tylko w ciele i w duszy, ale i w snach. Na pewno nie raz zauważyliście, że po męczącej nocy

z upiorami następnego dnia zaczynała się u Was infekcja, początek grypy czy przeziębienia. Ale te koszmary przemijają, inaczej rzecz się ma z koszmarami, które potrafią nawiedzać latami. Bo nie każdemu dane jest „spać snem sprawiedliwego” a w nocnych marach kryją się często sprawy niedokończone, problemy niezałatwione, które „wiszą” nad naszymi głowami również w śnie. W dodatku,

tak jak w rzeczywistości, tak i we śnie, żniwo zbiera wszechobecny stres, stąd też nasilenie koszmarów, gdy czekają na trudne decyzje, egzaminy, gdy przeżywamy trudne chwile na gruncie zawodowym czy prywatnym.

 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

 

 

 

 

​

Usuwanie koszmarów

Może nie każdy wie, ale koszmary senne się leczy. Można poddać się terapii poznawczo – behawioralnej, psychodynamicznej lub też samemu popracować nad świadomym śnieniem.

Jedna ze skutecznych technik, zaczerpnięta z terapii poznawczo – behawioralnej, polega na zmianie treści snu na bardziej pozytywną,

lub na zmianie zakończenia snu. I można ją stosować jako autoterapię, czyli samodzielnie bez terapeuty, (najlepiej po uprzedniej konsultacji psychologicznej/ psychiatrycznej na temat źródła koszmarów). Ta technika polecana jest przede wszystkim przy nawracających koszmarach, na przykład związanych z traumami.

Zaczynamy od prowadzanie dzienniczka koszmarów, a więc piszemy datę kiedy pojawia się koszmar, jego treść, w jakim natężeniu procentowym odczuwamy lęk i ile koszmarów śnimy. Ważne jest by jak najdokładniej opisać treść koszmaru, ze wszystkimi szczegółami, w dodatku zawsze piszemy w czasie teraźniejszym i w pierwszej osobie! Zapisy prowadzi się 4 tygodnie. Następnie wprowadzamy tak zwaną samoekspozycję, czyli przeżywamy ponownie całą sytuację ze snu,  ale teraz w wyobraźni. Tak pracując, mimo, iż odczuwamy lęk, to nie jest on tak silny jak we śnie, gdyż mamy możliwości w każdej chwili przerwać ćwiczenie. Praca z wyobraźnią pozostawia możliwość kontroli sytuacji. A więc w drugim etapie, samoekspozycji, czytamy nagłos sporządzone wcześniej opisy koszmarów, ewentualnie możemy je nagrać na dyktafon i tak odsłuchiwać, po czym wyobrażamy sobie sen przez około 30 min. Zapisujemy poziom lęku.

I tak do skutku, aż się odczulimy. Paradoksalnie im bardziej będziemy zbliżać się do zagrażających treści, do nieprzyjemnych scen

z koszmaru, tym większego nabierzemy do nich dystansu i zaobserwujemy jak lęk będzie się zmniejszał. Czyli przeżywamy sen

w wyobraźni i za każdym razem oceniamy na skali lęku (%) ile tym razem wywołał w nas lękowych emocji. Jeśli nie odczuwamy realnej poprawy, to znak, że prawdopodobnie unikamy pewnych treści koszmaru, „gorących” punktów, tych najbardziej bolesnych. Koniecznie trzeba je przepracowań, żeby lęk się zmniejszył, bo z demonami snu trzeba się zmierzyć, skonfrontować, a zacząć można po prostu od bacznego przyglądania się im. Następnie w wyobraźni dodajemy nowe sceny do snu, na przykład nasze własne zakończenie, w którym to my mamy nad nimi kontrolę.

 

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Praca ze snem – czyli jak uzyskać kontrolę nad tym co Ci się śni

Aby kontrolować treść snu, najpierw trzeba sobie zdać sprawę że się śni.

Dobrą metodą na uzyskanie tej świadomości jest tak zwana technika dłoni (technika Castanedy), która polega na umiejętności spojrzenia w śnie na własne dłonie, bo gdy je zobaczymy w śnie, skojarzymy to ze świadomością. Technikę dłoni ćwiczy się następująco: siadamy wygodnie, oddychamy spokojnie i „rozluźniamy oczy” – ten ciekawy termin opisuje stan, gdy nie widzimy rzeczy ostro, ale jakby przez mgłę, lekko zezujemy do środka, a gdy uzyskamy rozmazany obraz podnosimy dłonie przed oczy, wtedy powoli wyostrzamy wzrok

i bardzo dokładnie przyglądamy się swoim dłoniom. Powtarzamy przy tym trzykrotnie zdanie: „Widzę swoje dłonie we śnie, wiem, że teraz właśnie śnię”, po czym znowu „rozluźniamy oczy” i całe swoje ciało, nie patrzymy na dłonie. Potem znowu wyostrzamy wzrok, a widząc już wyraźnie dłonie powtarzamy zdanie, i tak z 5 razy. Na końcu zamykamy oczy, i całą procedurę zamazywania i wyostrzania wzroku powtarzamy już w wyobraźni, dodatkowo wyobrażamy sobie jakąś scenę ze snu, może być z koszmaru, który nas męczy

i dokładamy do niego moment gdy podnosimy dłonie i przyglądamy im się. Ta niemal „magiczna” receptura powinna być powtórzona około 4 razy dziennie.

 

Pamiętajmy, sen to m.in. pewne projekcje naszego umysłu, a skoro tak, to można go zaprojektować inaczej, wymaga to oczywiście wielu ćwiczeń, ale jest to możliwe.