Czym się stresuje mały człowiek?

​

O sytuacjach stresujących i kryzysowych dla dziecka.

Jak mu pomóc przez nie przejść i kiedy być najbardziej wyczulonym na potrzeby naszego dziecka?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

​

 

Będziesz miał braciszka

Wyobraź sobie, że Twój mąż pewnego pięknego dnia przyprowadza do waszego domu obcą kobietę ze słowami: „To jest Alicja, teraz będzie moją drugą żoną, ale bez obaw, kocham Was obie tak samo, tylko teraz będę poświęcał jej trochę więcej uwagi niż Tobie, bo tego potrzebuje, ale moja miłość do Ciebie się nie zmieniła” . Mniej więcej tak dziecko postrzega pojawienie się w domu młodszego rodzeństwa.

Niektórzy psycholodzy porównują nawet uczucia dziecka do tak silnego poczucie straty jakby jego mama umarła. Maluch przeżywa tak silne uczucia szczególnie gdy ma około 1,5 roku, więc jeśli planujemy drugie dziecko to może lepiej by było gdyby starszak miał ponad 2 latka i był już też bardziej samodzielny. Oczywiście nie każde dziecko tak głęboko przeżyje pojawienie się młodszego rodzeństwa, każde jednak będzie odczuwało zazdrość, mniejsze lub większe zagrożenie dla miłości rodziców, pojawią się też zachowania rywalizacyjne i jest to zupełnie normalne.

Z punktu widzenia psychologii rozwojowej dziecka najlepsza różnica wieku to 2-3 lata, ale wiadomo, życie pisze własne scenariusze, nie wszystko da się zaplanować, ale można za to się przygotować. I to jest kluczowa rzecz, gdy oczekujemy drugiego dziecka. Naszego starszaka trzeba przygotować na pojawienie się braciszka czy siostrzyczki. Gdy nie bardzo jest przekonany i ma mieszane uczucia, to można u niego wzbudzić pragnienie posiadania rodzeństwa, pokazać, jak to fajnie jest być tym starszym, ile rzeczy będzie mógł nauczyć młodszego brata lub siostrę. Dziecko można śmiało włączyć w przygotowania do narodzin jak również w opiekę nad niemowlakiem. Nie zapominając oczywiście o tym, że nasz starszak to dalej dziecko, nie opiekunka i doraźna pomoc domowa dla mamy. Niezmiernie ważne jest żeby mama mimo ferworu zajęć z maluszkiem, miała tzw. dobry czas dla swojego starszego dziecka. Jest to czas wyłącznie poświęcony dla dziecka i jego przyjemności, wspólną zabawę, spacer czy rozmowę (nie na odrabianie zadania domowego!).

Bez młodszego rodzeństwa, nawet bez taty. Tylko dziecko i mama, i ich wspólny czas.

​

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Czas na nocnik

Trening czystości, czyli nauka załatwiania się do nocniczka, może być bardzo trudnym doświadczeniem zarówno

dla dziecka jak i rodziców. Rodzice się często denerwują i niecierpliwią, przez co wywierają nawet na dziecko presję.

A zbyt rygorystyczny trening czystości może skutkować poważnymi zaburzeniami (obsesyjno – kompulsywnymi, osobowością analną) potocznie: nerwicami. Takie zachowanie rodzica może powodować brak wiary w siebie i niskie poczucie własnej wartości poprzez wygórowane, czy wręcz nierealistyczne wymagania względem dziecka.

Najczęstszym błędem jest zbyt szybkie wprowadzenie treningu czystości ( przed 18 miesiącem życia), powodowane zwykle nie tyle uciążliwością pieluch, co porównaniami między rodzicami ( „a synek mojej koleżanki od dawna już załatwia się do nocniczka” itp.). Gdy naszemu maluchowi to nie wychodzi możemy mieć skłonność do obarczania go winą, a to najgorsze co można zrobić! Nigdy dziecka nie wolno karać czy właśnie wzbudzać w nim poczucia winy, bo coś zabrudziło!

Czasem rodzice wybierają nieodpowiedni moment, a treningu czystości nie można wprowadzać w okresie dużych zmian w życiu dziecka czy sytuacjach stresowych takich jak: utrata kogoś bliskiego (babcia, wujek), choroby w rodzinie, konflikty, przeprowadzki, po narodzinach młodszego rodzeństwa czy po odstawieniu od piersi. Każdorazowo trzeba odczekać przynajmniej miesiąc po tak poważnych zmianach.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

 

​

 

​

Gdy gaśnie światło

Lękami, które pojawiają się rozwojowo w wieku około 1,5 -2 lat są lęki przed różnymi zjawiskami natury. Dzieci boją się wtedy burzy, ciemności, wiatru.

Kolejnym silnym lękiem jest lęk przed utratą mamy. Dziecko w wieku pięciu, sześciu lat odczuwa lęk przed śmiercią mamy, ale i własną, zaczyna rozumieć kruchość istnienia, stąd też lęk przed zranieniem czy bólem, a gdy do głosu dochodzi fantazja zaczyna się etap lęków przed potworami siedzącymi pod łóżkiem czy w szafie. A im nasz maluch ma bogatszą wyobraźnię (i im jest też inteligentniejszy) tym bardziej rozbudowany jest jego własny świat lęków.

Lęki te mijają same, a dziecko można oczywiści uspokoić na wiele sposobów (magiczna zabawka, która odstrasza potwory, bajki terapeutyczne, rozmowa itd.) Ważny jest natomiast nasz spokój i opanowanie, bo lękliwość rodzica przechodzi na dziecko!

 

Oczywiście sytuacji kryzysowych czy po prostu trudnych w życiu dziecka jest więcej. Od pójścia do przedszkola, a później do pierwszej klasy, po konflikty i problemy, który dotyczą rodziców. Dziecko doskonale odczuwa i wie, kiedy dzieje się coś niedobrego, coś co martwi mamę czy tatę, nawet jeśli nie bardzo rozumie co się dzieje to emocjonalnie przeżywa to tak samo. Dlatego tak ważne jest szczera rozmowa z dzieckiem, nawet o trudnych rzeczach i proste wyjaśnienie pewnych „dorosłych” problemów.